وبنولوژی

منظور از Uptime در عرصۀ وب و طراحی سایت این است که چه میزان خدماتِ ما برای دیگران قابل دسترس بوده. مثلاً چه مقدار سایت ما برای بازدید کنندگان قابل نمایش بوده و قطعی‌های متوالی که معمولاً برای فعالیت‌های نگهداری سرور اعمال می‌شوند چطور بوده است. هر چقدر Uptime سایت یا سرور ما بالاتر باشد، نشان از پایدارتر بودن سایت ما از نظر دسترسی دیگران به آن است. در برخی از مواقع، مثل زمانی که از هاست اشتراکی استفاده می‌کنیم، امکان کنترل پایداری هاست خارج از دسترس ماست. اما اگر سایت ما روی سروری باشد که کنترل تمامی قسمت‌های آن دست ماست، در این حالت باید تا جایی که می‌توانیم مدت زمان روشن بودن یا همان Uptime سرور خود را بالا ببریم که برای این کار پیکربندیِ مناسب تمامی برنامه های نصب شده روی سرور خیلی مفید خواهد بود.

بررسی میزان Uptime سرور لینوکس

پس در اینجا فرض ما این است که شما به عنوان مدیر یک سرور لینوکس می‌خواهید بدانید سرور شما چه مدت زمانی روشن بوده یا اصطلاحاً Uptime آن چقدر است. سرورهای لینوکس به دلیل پایداری بالاتر آنها نسبت به ویندوز و همچنین گسسته بودن تمامی برنامه‌های روی آن از یکدیگر، معمولاً Uptime بالاتری هم دارند.

دستور uptime

بر همین اساس ما در لینوکس دستوری هم با عنوان uptime دارید که با زدن این دستور به راحتی می‌توانید بفهمید که سرور شما چه مدت زمانی روشن بوده. گاهی از مواقع ممکن است سرور شما از نوع مجازی باشد و برای اینکه متوجه شوید آیا مدیر سرور اصلی سرور را خاموش کرده است یا نه، می‌توانید از این دستور استفاده کنید. دستوری بسیار ساده، در عین حال بسیار کاربردی است.

uptime

نتیجه‌ای که به ما بر می‌گردد:

# uptime
 ۱۷:۴۲:۵۵ up 3 min,  1 user,  load average: 0.06, 0.03, 0.00

در یک خط کل اطلاعاتی که ما راجع به میزان بالا بودن سیستم نیاز داریم را به ما بر می‌گرداند. از سمت چپ در ابتدا ساعت سیستم را به ما نشان می‌دهد. پس از آن هم مدت زمانی که سیستم روشن بوده. در نمونۀ بالا زده شده ۳ min پس سه دقیقه از روشن شدن سیستم گذشته است. ولی مطمئناً برای سرور شما حتی باید ماه‌ها روشن بوده باشد! لینوکس این گونه است. اینکه چه تعداد کاربر همینک وارد سیستم شدند هم مورد بعدی است. و در نهایت میانگین بار یا همان load average را هم می‌توانستید ببنیید.

راجع به بیشتر این موارد توضیحاتی مفصل در نوشته‌های قبلی داده شده است. به این دلیل که میزان Uptime و دیگر مشخصه‌ها از طریق دستورات دیگر مثل دستور w یا دستور top هم قابل دسترس بود. در هر صورت دستور uptime مختص همین کار است.

دستور w

اگر دستور uptime برای شما نتایج کمی را بر می‌گرداند، بهتر است دستور w را امتحان کنید. این دستور نتایجی دقیقاً به مانند مورد بالا را نشان می‌دهد. البته با بسط بیشتر:

۱۷:۴۷:۴۴ up 8 min,  1 user,  load average: 0.00, 0.00, 0.00
USER     TTY      FROM              LOGIN@   IDLE   JCPU   PCPU WHAT
root     pts/0    10.0.2.2         17:42    0.00s  0.06s  0.02s w

مشخصات ریز به ریز کاربرانی که همینک وارد سیستم شدند را هم نشان می‌دهد. در اصل دستور w ترکیبی از دستور uptime و who است که با یک تیر دو نشان را می‌توانید بزنید.