تا الان راجع به دستور free توضیحات بسیاری داده شده که در اینجا این آخرین مبحث راجع به این دستور است تا در مقالات بعدی به سراغ دیگر قسمت‌های سرور لینوکس برویم. یکی از اطلاعاتی که خروجی دستور free به ما می‌داد، مربوط به میزان حافظۀ تبادلی یا Swap بود که استفاده شده بود یا خالی مانده بود. Swap کارایی بسیار زیادی در لینوکس دارد و باعث افزایش سرعت و بهره وری سیستم خواهد شد. مخصوصاً سرورهای وب که باید مدام در حالت بهینه کار کنند و پایداری در آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. حالا در ادامه با توضیحاتی کامل راجع به حافظه Swap یا تبادلی در سرور لینوکس همراه وبنولوژی باشید.
حافظه Swap یا تبادلی در سرور لینوکس
در لینوکس RAM فیزیکی به قطعاتی تقسیم می‌شود که به هر کدام صفحه یا page گفته می‌شود. کار تبادل حافظه‌ای یا همان Swapping به فرآیندی گفته می شود که به موجب آن صفحات حافظۀ RAM روی قسمت‌های از پیش پیکربندی شده روی حافظۀ سخت ریخته شده که به این بخش حافظۀ تبادلی یا Swap گفته می‌شود. این کار برای خالی کردن RAM مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کار تبادل حافظه‌ای به دو دلیل انجام می‌شود. دلیل اول این است که با این کار داده‌هایی که زیاد از آنها استفاده نمی‌شود روی حافظۀ سخت ریخته شده که باعث خالی شدن فضایی از حافظۀ اصلی برای اجرای برنامه‌های بیشتر و با سرعت بهتری می‌گردد. مخصوصاً اگر سرور از RAM کافی برخوردار نباشد. این کار را هستۀ سیستم عامل لینوکس انجام می‌دهد.
و دلیل دوم این است که خیلی از صفحه‌هایی که باید به روی RAM بیایند همان اولی که سیستم راه اندازی می‌شود برای دادن مقدار اولیه کاربرد دارد و دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرند. پس چه بهتر که روی حافظۀ سخت به جای RAM قرار گیرند که جا برای پردازش‌های دیگر برنامه‌ها یا فرآیندها باز شود.
باید اشاره کرد که این کار عیب‌هایی هم دارد. باید دقت کرد که سرعت انتقال داده در RAM به واحد میکروثانیه است. اما این سرعت در حافظۀ سخت میلی ثانیه است. پس اگر میزان RAM سیستم شما کم باشد و هسته مجبور گردد که میزان زیادی کار تبادل حافظه‌ای را انجام دهد، این عمل باعث کند شدن شدید سرور شما خواهد شد. پس در این حالت حتماً باید به RAM سرور خود اضافه کنید تا سرعت بالا رود.
اما لینوکس از دو نوع Swap یا فضای تبادلی استفاده می‌کند؛
- فضای تبادلی پارتیشنی
- فضای تبادلی فایلی
فضای تبادلی پارتیشینی قسمتی از حافظۀ سخت است که منحصراً برای Swap مورد استفاده قرار می‌گیرد و هیچ نوع اطلاعات دیگری در آنجا نوشته نخواهد شد. در حالی که در فضای تبادلی فایلی از یک فایل به جای پارتیشن برای این کار استفاده می‌شود. معمولاً نوع اول بیشتر استفاده می‌شود و در هنگام نصب لینوکس باید این گام تعیین شود. اگر به صورت خودکار لینوکس را نصب کرده باشید، بدین صورت خواهد بود. اما اگر می‌خواهید بدانید که فضای تبادلی سرور لینوکس شما از کدام نوع است، باید از دستور زیر استفاده کنید:
swapon -s
دستوری ساده اما پر از اطلاعات که حتماً به دردتان خواهد خورد. از ستون Type قادرید نوع Swap را دریابید. حالا می‌رویم سراغ دستور free که یک قسمتش مربوط به حافظۀ تبادلی بود. دستور زیر را بزنید. فکر نکنم نیازی به توضیح باشد.
free -m
نتیجه دستور free در سرور لینوکس
در خط آخر نتیجۀ دستور روبروی عبارت Swap: سه عدد نوشته شده که اولی زیر ستون total مجموع کل میزان حافظۀ تبادلی است که سیستم شما دارد. عدد موجود در زیر ستون used مقدار حافظۀ تبادلی است که تا به الان پر شده است و عدد آخر هم که در زیر ستون free است همان مقدار استفاده شده‌ی حافظه‌ی تبادلی یا Swap سیستم شماست.
حالا از این اطلاعات چه استفاده‌ای می‌توان کرد؟ باید گفت زمانی که حافظۀ تبادلی سرور یا لینوکس شما به سرعت پر می‌شود، به نوعی نشان دهنده‌ی کمبود در RAM سیستم شماست. مثلاً ممکن است نرم افزار وب سرور مثل آپاچی به دلیل بازدید بالا مقدار داده‌ای را در Swap ذخیره کند که باعث کند شدن شدید سیستم و دسترسی به صفحات سایت‌های شما روی سرور خواهد شد. پس با در نظر گرفتن این موضوع می‌توان مشکل را برطرف کرد و یا سخت افزار سرور را ارتقاء دهیم. با ما باشید، با آموزش‌های دیگر مدیریت سرور لینوکس به زبان ساده و مفهومی.
۰ دیدگاه