وبنولوژی

توزیع‌های لینوکس Fedora Base و برخی توزیع‌های لینوکسی دیگر، که از YUM برای مدیریت بسته‌های نرم افزاری خود استفاده می‌کنند، قطعاً باید روش یا روش‌هایی داشته باشند که کاربر لینوکس بتواند از بین هزاران بستهٔ نرم افزاری که در مخازن نصب شده روی دستگاهش وجود دارند، بسته‌ای را پیدا کند. حالا چه مستقیم با استفاده از نام آن بسته، یا با جستجو در بین مشخصات بسته‌های نرم افزاری مخازن لینوکس. در این قسمت طریقهٔ جستجوی بسته‌های نرم افزاری را با استفاده از دستور yum و زیردستورات آن خواهیم آموخت.

YUM زیر دستورات متعددی برای جستجو در بین بسته‌های نرم افزاری دارد که مهم‌ترین‌آنها بدین قرارند:

• list
• search
• provides

حالا در ادامه وارد جزئیات هر کدام از دستورات خواهیم شد.

دستور yum list

همانطور که از اسمش پیداست، با این دستور می‌توان بسته‌های نرم افزاری rpm را فهرست کرد. حالا بسته به مشخصه‌های مختلف این دستور، می‌توان نتایج مختلفی را به دست آورد. مثلاً دستور زیر کل بسته‌های موجود در مخازن نصب شده روی سرور را فهرست می‌کند. طبیعاً‌ به علت اینکه تعداد بسته‌های نرم افزاری روی کل مخازن از چند صدتا هم تجاوز کند، پس بهتر است که خروجی دستور به less داده شود که پیمایش بین نتایج برای ما راحت‌تر باشد.

yum list available | less

البته که شاید این دستور خیلی به کار ما نیاید! چون هر چه هست و نیست را بر می‌گرداند. حالا ما اگر خواسته باشیم فقط بسته‌های نصب شدهٔ روی لینوکس‌مان را ببینیم باید از دستور زیر استفاده کنیم:

yum list installed

البته نباید فراموش کرد که با ترکیب این دستورات با دستوری مثل grep خیلی راحت‌تر می‌توان از بین نتایج برگشت داده شده، موردی را پیدا کرد. به مثال زیر توجه کنید که می‌توان متوجه شد که آیا بستهٔ نرم افزاری nano روی لینوکس ما نصب شده است یا خیر:

yum list installed | grep nano

اگر نتیجه‌ای برگردانده شد، باید نام بسته، به همراه نسخهٔ آن و مخزنی که درون آن قرار گرفته است را بتوان دید. از طرف دیگر به طور خاص هم می‌توان به دنبال بسته‌ای گشت که از قبل نام آن، حتی به همراه نسخهٔ آن را می‌دانیم.

yum list nano-2.9.8

اگر هم فقط قسمتی از نام بسته را به یاد دارید، از نویسه‌های ? و * می‌توانید کمک بگیرید که در همه جای خط فرمان لینوکس، قابل استفاده است. احتمالاً قبلاً طریقهٔ استفاده از آن را یاد دارید. به مثال زیر توجه کنید:

yum list tsc\*

این دستور هر بسته‌ای که درون مخازن نرم افزاری سرور شما وجود دارد و با tsc شروع می‌شود را فهرست می‌کند. دقت داشته باشید که باید قبل از علامت * یا ? (که به معنای یک حرف است) حتماً باید نویسهٔ \ را قرار دهید. از این قاعده برای جستجو با استفاده از دستوراتی که در ادامه هم می‌آیند می‌توان استفاده کرد.

دستور yum search

زیردستور search هم از امکانات پر طرفدار دستور yum است که عبارت مورد جستجو را هم در عنوان بسته و هم در توضیحات آن جستجو می‌کند. نحوهٔ استفاده از آن هم بدین صورت است که، نام بسته‌ای که قرار است جستجو شود را در انتهای دستور وارد می‌کنید:

yum search package-name

به جای package-name باید به طور دقیق نام بستهٔ نرم افزاری‌ای که به دنبال آن هستیم را بنویسیم. اما اگر نام دقیق بسته را نمی‌دانید، حتماً باید از * و یا ? طبق توضیحاتی که قبلاً‌ داده شد استفاده کنید.

دستور yum provides

این دستور به صورت جزئی‌تر اقدام به جستجو در بین فایل‌های بسته‌های نرم افزاری می‌کند. پس اگر به دنبال این هستید که ببینید یک دستور مربوط به چه بستهٔ نرم افزاری است، باید به طریق زیر عمل کنید:

yum provides ifconfig

دستور بالا به ما خواهد گفت که دستور ifconfig مربوط به بستهٔ نرم افزاری net-tools است. پس باید آن را نصب کنیم.

قابل ذکر است در صورتی که بستهٔ نرم افزاری مد نظر خود را پیدا کردید، با زیردستور info می‌توانید اطلاعات تکمیلی‌تری را از آن بسته به دست آورید.

 yum info net-tools

با نکاتی که در این درس از مجموعه مدیریت سرور لینوکس آموختید، الان به راحتی قادرید بسته‌های نرم افزاری‌ای که مد نظرتان است را از بین مخازن نرم افزاری نصب شده روی سرورتان پیدا کنید.

پ.ن: به این نکته هم توجه داشته باشید که در نسخه‌های جدید سیستم عامل‌های Fedora Base از دستور dnf هم می‌توانید به جای yum استفاده کنید. پس اگر دستور yum را زدید و خطا گرفتید، به جای آن عبارت dnf را جایگزین نمایید.