این مقاله را برای این شروع به نوشتن کردم که کسانی که تازه میخواهند با مبحث طراحی سایت آشنا شوند، از جای درستی کار را شروع کنند.البته خیلیها هم که شروع به یادگیری طراحی سایت کردند، از این منظر دچار مشکل هستند. خیلی از اوقات به دلیل عدم شروع از یک نقطۀ صحیح بعدها کار گره میخورد. در اولین گام برای یادگیری یک عمل، باید با لغت شناسی یا Terminology کار را شروع کنند. پس شاید یکی از اولین گامها لغت شناسی طراحی سایت باشد.
در هر زمینۀ علمی، یک مجموعه اصطلاحات فنی وجود دارد که یک معنی و مفهوم کاملاً متفاوتی باید از آنها برداشت کرد. شاید از نظر ظاهری آن کلمه یا اصطلاح را بارها شنیدیم. یا حتی به طور روزمره از آن استفاده میکنیم. اما در مبحث علمی ما مفهومش کاملاً تفاوت دارد.
این نکته را گفتم قابل توجه افرادی که فکر میکنند مثلاً اگر تمامی قسمتها و پنجرههای یک نرم افزار به فارسی ترجمه شود، به راحتی میتوانند از آن استفاده کنند! چرا که زبان نرم افزار فارسی است و ما هم فارسی را میفهمیم. این سادهترین و اشتباهترین نگاهی است که میتوان به این موضوع داشت. چرا که اگر این اتفاق بیافتد، باید دید معنی یک کلمه که در قسمتی از آن نرم افزار به کار برده شده چیست و چه مفهوم تخصصی دارد. در هر زمینۀ علمی این مورد صدق میکند.
پس با این تدابیر اگر خواسته باشیم یک طراح سایت حرفهای شویم که آخرین مقالات و کتابهای علمی روز را دریافت کرده و مطالعه کنیم،
- اول باید زبان انگلیسی نسبتاً خوبی داشته باشیم.
- در ثانی باید بدانیم معنی تخصصیِ یک اصطلاح انگلیسی در زمینۀ طراحی سایت چیست.
پس کار ما اندکی سخت شد. چون هم باید لغت شناسی طراحی سایت را یاد داشته باشیم. هم اینکه برای یاد گرفتن این لغت شناسی، نیاز به دانستن زبان انگلیسی است. به عنوان یک مثال عینی، ما در انگلیسی کلمهای با عنوان Slider داریم که اگر خواسته باشیم آن را به فارسی برگردان کنیم، میتوان به آن “لغزنده” گفت. حالا اینکه اصطلاح لغزنده در طراحی سایت چیست و به چه چیزی لغزنده میگوییم، این میشود همان لغت شناسی. حتی همین کلمۀ Slider ممکن است در مکانیک، الکترونیک، شیمی و علوم دیگر معانیِ مختلفی داشته باشد. ولی ما همۀ آنها را به معنی لغزنده میدانیم.
آیا میتوان طراحی سایت را به فارسی آموخت؟
با این توضیحاتی که تا به اینجا داده شد، برخلاف نظر بسیاری از مختصصان طراحی و کدنویسی سایت، بله میتوان طراحی سایت را به زبان فارسی هم آموخت. یعنی شما فقط با کتابها و آموزشهای فارسی زبان کار را شروع کنید و در این راه گام بردارید.
کسانی که مخالف این نظر هستند، اصولاً حتی اعتقاد دارند که نمیتوان کلمات تخصصی طراحی سایت را به فارسی ترجمه کرد و باید حتماً از همان حالت در فارسی هم استفاده شود تا مفهومش حفظ گردد. مثلاً در مورد همان کلمۀ Slider به هیچ عنوان سعی نمیکنند از معادل فارسیِ آن یا “لغزنده” استفاده کنند و در عوض همان اسلایدر را به کار میبرند!
برای این گونه افراد استفاده از معادلهای فارسیِ اصطلاحات بیگانه، امری بیمعنی و گاهاً خندهدار است. به هیچ عنوان نمیتوانند عبارت لغزنده را به جای اسلایدر بپذیرند. کسانی هم که تازه میخواهند با دنیای طراحی و ساخت سایت آشنا شوند، به تبعیت از این گونه افراد فکر میکنند باید حتماً از اصل کلمه استفاده کنند و با ترجمۀ کلمۀ انگلیسی نمیتوان مفهوم را رساند. در حالی که حقیقت چیزی به غیر از این است.
حتی برای منی که سالیان متمادی در زمینۀ طراحی سایت در حال مطالعه هستم و در همه جا از اصطلاحات انگلیسی استفاده میکردم، قابلیت جایگزینی با معادلهای فارسی هم وجود دارد. چه رسد برای کسانی که تازه میخواهد کار را شروع کنند. فقط کافی است لغت شناسیِ فارسی تکرار شود تا برای من جا افتاده و از حالت نامانوس خارج شود. به عنوان مثال همین کلمۀ لغزنده در اوایل نه تنها برای طراحان سایت معنی و مفهومی نخواهد داشت، چه بسا موجبات خندۀ آنها را فراهم آورد. اما همین که برای چند روز متوالی این عبارت برای یک شیء خاص تکرار شود، دیگر جزء کلمات تخصصیِ مبحث طراحی سایت خواهد شد. با این تفاوت که این کلمه یک کلمۀ فارسی است.
یک نمونۀ خیلی محرز از این داستان، وردپرس است. همۀ ما میدانیم که سیستم مدیریت محتوای وردپرس فارسی، یکی از کاملترین طرحهای برگردانی به زبان فارسی است. ترجمۀ تک تک اصطلاحات این اسکریپت با حساسیت خاصی انجام شده و تا جایی که امکان داشته حتی برای هر کدام از کلمات معادل فارسی ساخته شده است! پس طبیعتاً شاید آن کلمه را حتی قبلاً هم نشنیده باشیم. اما الان دیگر همۀ ما با این کلمات انس گرفتیم و میدانیم معنی “جفنگ” چیست و همین طور برای دیگر کلمات فارسی موجود در وردپرسِ فارسی.
موضوع این مقاله در هنگام ترجمۀ یک قالب وردپرس به ذهنم رسید. در هنگام ترجمه کلمهها و جملههای آن قالب با خودم گفتم چطور میتوان برای تک تک اصطلاحات تخصصی طراحی سایت یک معادل فارسی به تمام معنا داشته باشیم. و پاسخ این سوال چیزی نیست جز استفادۀ روزمره از معادلهای فارسیِ کلمات تخصصیِ طراحی سایت.
اگر دقت کرده باشید در وبنولوژی هم ما سعی در استفاده از معادلهای فارسی داریم که هم برای تازه واردها این مسیر چندان عجیب و قریب به نظر نیاید. هم اینکه در رایج کردن اصطلاحات فارسی در زمینۀ طراحی سایت نقشی داشته باشیم.
سلام
لغزنده رو خیلی خوب اومدی سعی می کنم ازاین به بعد ازش استفاده کنم
ممنون