وبنولوژی

هدف از تولید و توسعهٔ هر نرم افزاری، راحت کردن برخی از کارها است. وقتی روی سرور لینوکس کار می‌کنیم، اگر نرم افزاری وجود داشته باشد که روی سرور ما نصب شود تا اجرای دستورات متنی را برای ما کمتر کند، به این معنا است که کار ما را راحت‌تر کرده است. Cockpit جزء این قبیل نرم افزارها است. که روی سرور لینوکس نصب می‌شود و از طریق رابط کاربری که درون مرورگر اینترنتی باز می‌شود، خیلی از کارهای مدیریتی و پیکربندی را که مدیر سرور باید انجام دهد را می‌توان به واسطهٔ آن انجام داد. یعنی دیگر نیازی به زدن دستور لینوکس نیست! هر چند که هنوز بخش خط فرمان از طریق Cockpit هم در دسترس است. حالا که تا حدی متوجه شدید Cockpit چیست ادامه ماجرا را دنبال کنید.

پس با همین توضیحات کم، دانستیم که Cockpit که تلفظ آن کاک‌پیت است، یک نرم افزار برای کار با سرور لینوکس، بدون اینکه نیاز به کار با خط فرمان باشد است. این نرم افزار به صورت رایگان و بازمتن عرضه شده است و بعد از نصب و فعال‌سازی روی سرور، که ممکن است به صورت پیش فرض هم روی برخی از توزیع‌های لینوکس وجود داشته باشد، فقط کافی است آی پی سرور را با درگاه ۹۰۹۰ درون مرورگر باز کنیم و با نام کاربری و رمز عبور root وارد حساب شویم. حالا به بخش‌های مختلف Cockpit دسترسی داریم که همان قسمت‌هایی است که از نوار کناری سمت چپ در تصویر زیر مشخص است.

صفحه‌ای که تصویر آن را در بالا می‌بینید، در مرورگر شما باز می‌شود. گزینه‌های پیکربندی هر کدام از بخش‌های سرور در یک صفحه از کاک‌پیت قرار گرفته است. مثلاً صفحهٔ Storage را در نظر بگیرید که تنظیمات فضای ذخیره سازی یا همان هاردها را می‌توان انجام داد. یا صفحهٔ Networking که خیلی هم مهم است، شامل گزینه‌های تنظیمات شبکه و فایروال سرور است.

به همین ترتیب بخش‌های Account برای مدیریت حساب‌های کاربری کاربران، Services برای مدیریت سرویس‌ها یا همان بسته‌های نرم افزاری و Virtual Machines برای مدیریت ماشین‌های مجازی روی سرور امکاناتی را در اختیار ما قرار می‌دهد.

ممکن است برخی از صفحات مثل Storage یا Podman Containers یا Virtual Machines را نبینید. به این دلیل که این صفحات جزء افزونه‌های Cockpit محسوب می‌شوند که باید از طریق صفحهٔ Applications ابتدا آنها را نصب کنید تا بتوانید این صفحات را برای پیکربندی سرور خود شاهد باشید.

Cockpit همچنان در حال توسعه است. به این معنا که شاید به نظر شما برسد که باید صفحهٔ دیگری به مجموعه صفحات آن افزوده شود تا نیازی به رجوع به خط فرمان نباشد. مثلاً اگر از سرور خود به عنوان یک وب سرور برای میزبانی سایت‌های شخصی‌تان استفاده می‌کنید، باید یک نرم افزار وب سرور مثل Apache یا Nginx روی سرور خود نصب کنید و آن را پیکربندی نمایید. این در حالی است که فعلاً افزونه‌ای برای مدیریت و پیکربندی وب سرور برای Cockpit وجود ندارد و نیاز است همچنان از خط فرمان به جهت انجام این کار استفاده نمایید.

پس می‌بینید که روی یک سرور خام لینوکس، تنها با Cockpit قادرید کاری را انجام دهید که شاید بدون آن نیاز بود برای راحتی کارتان، از یک کنترل پنلی مثل دایرکت ادمین یا سی پنل استفاده کنید. که قطعاً برای شما هزینه بردار خواهد بود.

پس Cockpit کار در دنیای لینوکس را برای ما راحت‌تر کرده است و اگر قصد داشته باشید این کنترل پنل را به خوبی بیاموزید، شاید بد نباشد سری به بستهٔ آموزش Cockpit بزنید که ما تولید کردیم. سعی شده کامل‌ترین آموزشی باشد که برای این نرم افزار تا به حال تولید شده است. در ضمن این بسته برای افرادی که قصد یادگیری لینوکس از صفر را دارند هم مناسب است. چون با مفاهیمی آشنا می‌شوند که در ادامهٔ کار با لینوکس قطعاً به یاری آنها خواهد آمد.