وبنولوژی

تا اینجای مراحل آموزش مدیریت سرور لینوکس، شما با ساختار و همچنین نحوۀ اتصال به سرور لینوکس آشنا شدید که اگر آنها را مطالعه نکردید، حتماً پیشنهاد می‌کنم که زمان کافی را برای خواندن مقالات گذشته بگذارید. اما در این مقاله می‌خواهم شما را با Hostname یا همان نام رایانۀ سرور آشنا کنم. هر رایانه‌ای می‌تواند دارای یک نام باشد. حتی همین ویندوزی که شما در حال خواندن این صفحه در آن هستید (احتمالاً)،  دارای یک نام یا Hostname است. اما Hostname روی سرور از اهمیت خاصی برخوردار است. به دلیل اینکه این رایانه به شبکۀ اینترنت متصل است و برای نصب برخی از نرم افزارهای سرویس دهندۀ وب، باید سرور شما دارای یک Hostname معتبر باشد. در ادامه با نحوۀ کار کردن با Hostname آشنا خواهید شد.

Hostname و FQDN سرور

در آخرین مقالۀ آموزشی در رابطه با سرور لینوکس، شما با اولین کارها برای پیکربندی سرور لینوکس آشنا شدید که یکی از آنها تعیین Hostname و FQDN بود، البته در این آموزش فعلاً با FQDN کاری نداریم تا مقالۀ بعدی.

تغییر Hostname

همانطور که هر کدام از ما دارای یک نام هستیم، سرورها هم برای خود دارای نام هستند. شما می‌توانید یک نام دلخواه برای سرور خود تعیین کنید که ما به آن Hostname می‌گوییم. این تعیین نام در پرونده‌ای با نام Network انجام می‌شود. اما اول دستور زیر را در خط فرمان لینوکس زده تا Hostname فعلی به شما نمایش داده شود:

hostname

نتیجه‌ای که معمولاً به شما بر خواهد گشت، یا localhost است یا نام شرکت فروشندۀ سرور. به هر حال باید این نام را تغییر دهید. اما این Hostname کجا تعیین می‌شود، مبحثی است که در این نوشتار به آن اشاره خواهم کرد. شما باید به مسیر /etc/sysconfig رفته و از آنجا پروندۀ network را با یک ویرایشگر متن مثل vi یا nano باز کنید. اینکه این ویرایشگرها چطور کار می‌کنند، حتماً در قسمت‌های بعدی خدمت شما توضیحات کامل را خواهم داد. اما در حال حاضر اگر ویرایشگر nano نصب است، باید دستور زیر را بزنید:

nano /etc/sysconfig/network

به شما پیشنهاد می‌کنم از nano به جای vi یا vim استفاده کنید. هر چند که حرفه‌ها از vi استفاده می‌کنند. مسلماً اگر تازه با خط فرمان و مخصوصاً نحوۀ کار کردن با لینوکس آشنا شده باشد، هنگام کار کردن با nano احساس راحتی بیشتری خواهید کرد.

به هر حال شما نتیجه‌ای به مانند زیر را خواهید دید که باید مقدار روبروی عبارت HOSTNAME= را باب میل خود تغییر دهید. دقت داشته باشید که نامی که انتخاب می‌کنید باید شامل حروف انگلیسی از a یا z، اعداد ۰ تا ۹ و خط تیره – باشد. در غیر این صورت شما مجاز به استفاده از کاراکترهای دیگر نیستید. شما حتی می‌توانید نام خودتان یا یک نام از یک شهر، محل یا فصل را روی سرور خود بگذارید؛ البته به صورت انگلیسی شاید هم همراه با عدد.

پس از آن حال ویرایشگر nano را با زدن دستورات Ctrl+X و سپس Y و Enter از صفحه کلید، پس از ذخیره کردن تغییرات ببندید. کار تمام است حالا اگر با دستور reboot سیستم را یک بار راه اندازی مجدد کنید، خواهید دید که نام سرور یا Hostname تغییر کرده و آن را از قسمت اول خط فرمان می‌توانید بفهمید.

[root@jamal ~]#

نکته: در سرورهای Ubuntu یا Debian Base شما باید پروندۀ hostname را در مسیر /etc/hostname پیدا کنید.

تغییر Hostname به صورت بلادرنگ

یک راه دیگر برای تغییر نام سرور وجود دارد و آن هم استفاده از دستور hostname و سپس در ادامه نام جدید سرور است. بدین صورت:

hostname new-name

دقت داشته باشید که استفاده از این روش برای تغییر Hostname بدون نیاز به راه اندازی مجدد سرور است. اما دائمی نیست. و پس از اینکه سرور را یک بار خاموش و روشن کنید، می‌بینید که دوباره نام سرور به نام قبلی تغییر کرده است.

نکته: در مواقعی که سرور شما دارای سیستم عامل اختصاصی نیست، ممکن است شما با هر بار تغییر Hostname مجدداً متوجه شوید که نام قبلی جایگزین نام فعلی شما شده است. در این شرایط کاری از دست شما بر نخواهد آمد و باید با همان Hostname پیش فرض سرور خود را پیکربندی نمایید.

در هر صورت با این روشی که گفته شد شما باید بتوانید Hostname سرور خود را بنا به خواست خود تغییر دهید. البته یکی از مشخصات سرور که وابستگی شدیدی به Hostname دارد FQDN است که در آموزش بعدی طریقۀ تعیین آن را هم به شما آموزش خواهم داد. پس اگر تا اینجا سرور را با دستور reboot راه اندازی مجدد نکردید، بهتر است آموزش بعدی را هم ببینید وس پس سرور را راه اندازی مجدد یا Restart کنید. حالا باید خوب بدانید که Hostname چیست و چطور باید آن را تعیین کنید.

نکته: برای راه اندازی مجدد Ubuntu حتماً باید از دستور sudo ubuntu استفاده کنید که گاهی لازم است رمز عبور خود را مجدد وارد کنید. حتی اگر در CentOS هم با یک کاربر غیر از ریشه وارد سرور شدید، باید به همین ترتیب عمل کنید.